Dossier: alles over de bestelwagen

De fiscale voordelen van een lichte vrachtwagen

Wie zich in België een lichte vrachtwagen aanschaft kan genieten van een reeks fiscale voordelen tegenover een personenwagen waaronder het ontbreken van de inschrijvingstaks (BIV), een fors lagere verkeersbelasting, 100% fiscale afschrijving en degressieve afschrijving. De BTW kan mogelijks voor 100% gerecupereerd worden en het beroepsgedeelte van de alle kosten inclusief brandstof  is voor 100% aftrekbaar. Om te vermijden dat luxe SUV’s werden misbruikt als lichte vrachtwagens heeft de fiscus strenge regels opgesteld.

Fiscaal begrip : lichte vrachtwagen

Om van bovengenoemde fiscale voordelen te kunnen genieten  dient een ‘lichte vracht’ te voldoen aan de volgende voorwaarden:

– het voertuig is ontworpen en bestemd voor het vervoer van goederen¹;

– de toegelaten massa bedraagt niet meer dan 3 500 kg;

– de verhouding van de lengte van de laadruimte ten opzichte van de wielbasis

(= afstand tussen de twee wielassen) bedraagt minstens 50% behalve voor pick-up’s;

– de laadoppervlakte bestaat uit een vaste horizontale laadvloer voor de gehele oppervlakte, zonder

ankerpunten voor bijkomende banken, zetels of veiligheidsgordels;

– voor bestelwagens gelden er bijkomende voorwaarden voor de cabine en het tussenschot.

In de praktijk onderscheiden wij 4 categorieën van fiscaal erkende lichte vrachtwagens :

–  pick-up met enkele cabine: voertuigen met een afgesloten cabine met maximaal twee zitplaatsen buiten die van de bestuurder en een open laadbak;

–  pick-up met dubbele cabine: voertuigen met een afgesloten cabine met maximaal zes zitplaatsen buiten die van de bestuurder en een open laadbak;

De open laadbak mag alternatief worden afgesloten met een dekzeil, een plat en horizontaal deksel of een opbouw ter bescherming van de lading.

Let op ! Voor voertuigen met een open laadbak is er geen minimumlengte vereist voor de laadruimte.

– bestelwagen met enkele cabine: voertuigen met een afgesloten passagiersruimte met maximaal twee zitplaatsen buiten die van de bestuurder en een volledig afgesloten laadruimte, afgesloten door een tussenschot van ten minste 20 cm hoogte of bij gebrek hieraan door de rugleuning van de enige rij zetels. De lengte van de laadruimte moet minstens 50% bedragen van de lengte van de wielbasis.

De horizontale vloer van de laadruimte moet op duurzame wijze deel uitmaken van het chassis en mag geen ankerplaatsen voor zetels of gordels omvatten. De voorwaarde dat de laadvloer op een duurzame wijze deel uitmaakt van de laadvloer betekent dat deze ofwel een deel is van het chassis ofwel aan het chassis is gelast ofwel er met kinknagels of bouten is aan vastgemaakt.

– bestelwagen met dubbele cabine: deze categorie is volledig analoog aan de vorige categorie, met dit verschil dat de passagiersruimte maximaal zes zitplaatsen mag omvatten, bestuurder niet inbegrepen. De passagiers- en laadruimte moeten hier volledig van elkaar zijn afgesloten. Dit betekent dat deze twee ruimten over de volledige breedte en hoogte van elkaar gescheiden moeten zijn door een niet afneembare, ononderbroken scheidingswand uit een hard materiaal. Een afsluiting met de rugleuning van de zetels of met een net volstaat niet.

Een voertuig dat niet tot één van deze categorieën behoort, is automatisch een personenwagen.

Technische en fiscale gevolgen

De fiscus steunt zich bij de  inverkeerstelling op de technische keuring die elk bedrijfsvoertuig (nieuw of tweedehands) ondergaat. Bij een  verhouding van de lengte van de laadruimte ten opzichte van de wielbasis  (= afstand tussen de twee wielassen) van minstens 30% is er voor de keuring en de DIV wel sprake van een lichte vracht, maar niet voor de fiscus die hiervoor minstens 50% eist. Luxe SUV’s worden hierdoor fiscaal niet beschouwd als een lichte vracht. Concreet kan men een BMW X5 of Porsche Cayenne fiscaal niet beschouwen als een lichte vrachtwagen. Maar dat is mogelijk wel het geval voor  bijv. een Opel Vivaro, Mercedes Vito, Renault Kangoo Express, Citroën Berlingo enz. Raadpleeg voor een controle het keuringsbewijs. Rechts ter hoogte van de nummerplaat en de kilometerstand staat een percentage. Indien dit 50 of hoger bedraagt betreft het een echte lichte vrachtwagen. Indien een bepaalde versie van een voertuig voldoet aan deze voorwaarden, betekent dit niet automatisch dat andere modellen of aangepaste versies ook aan de voorwaarden voldoen. In principe moet per voertuig nagegaan worden of aan de gestelde voorwaarden voldaan wordt. Sommige personenwagens kan men ook vandaag nog technisch laten ombouwen naar lichte vracht door een gespecialiseerd bedrijf. Zij zorgen niet enkel voor de ombouw maar zorgen voor het papierwerk en de herkeuring.

Overzichtstabel – overeenkomsten en verschillen tussen de fiscaal aanvaarde lichte vracht en de  lichte vracht volgens de DIV criteria die fiscaal met een personenwagen wordt gelijkgesteld.

Definitie lichte vrachtwagen

Geldig voor alle lichte vrachtwagens

Verplichte technische controle vooraf aan de inverkeerstelling

Verkeerstechnische definitie voor DIV

(1) Of een fiscaal erkende lichte vrachtwagen al dan niet wordt gebruikt voor het vervoer van goederen is fiscaal van geen belang tenzij men het forfaitair btw- recuperatiepercentage van 85% wenst toe te passen.

(2) De btw is volledig recupereerbaar op voorwaarde dat er geen woon-werkverkeer is. Inzake BTW is de 50%-recuperatiebeperking niet van toepassing voor fiscaal erkende lichte vrachtwagens. Indien er wel privé-gebruik (incl. woon-werkverkeer) is, kan een forfaitair recuperatiepercentage van 85% BTW worden toegepast voor een lichte vrachtwagen indien deze hoofdzakelijk gebruikt wordt voor goederenvervoer in het kader van de economische Indien dit niet het geval is kan men forfaitair 35% van de BTW recupereren.

De kilometerheffing doet de markt van bestelwagens groeien

De inschrijvingen van nieuwe lichte bedrijfsvoertuigen zijn volgens de cijfers van Febiac reeds 25 maanden in aanhoudende stijging. Een stijging die gedeeltelijk te wijten is aan de invoering van de kilometerheffing op voertuigen van meer dan 3,5 ton.

In 1990 vertegenwoordigden de lichte bedrijfsvoertuigen slechts 5,1% van alle voertuigen in ons land. Vandaag is dit getal gestegen naar 9,3%. “In een tijdspanne van 25 jaar hebben we dus letterlijk een bloei van de verkoop van lichte bedrijfsvoertuigen meegemaakt”, bevestigt Philippe Degraef, Directeur van Febetra (Federatie van Belgische transporteurs).

Een evolutie die hij voornamelijk verklaart door het toenemende succes van de elektronische handel “gezien deze gekenmerkt wordt door meer frequente leveringen van kleine pakjes en dit nog zou toenemen in de toekomst”, maar ook door de invoering van de kilometerheffing op bedrijfsvoertuigen van meer dan 3,5 ton sinds afgelopen 1 april.

“Zeker in Brussel, waar het gehele wegennet onderworpen is aan deze heffing”. De voorbije maanden registreerden wij namelijk nog een belangrijkere groei van de markt van de bestelwagens. Zo heeft de markt van de lichte bedrijfsvoertuigen de eerste elf maanden van het jaar 2016 bijvoorbeeld een totale stijging gekend van 11,3%, met 63.272 nieuwe ingeschreven voertuigen, tegenover 56.863 in dezelfde periode in 2015. Dit is wat blijkt uit de statistieken van de inschrijvingen gepubliceerd door Febiac.

Als we de cijfers van de maandelijkse inschrijvingen van lichte bedrijfsvoertuigen bekijken, merken we op dat deze steeds hoger zijn in 2016 dan in 2015, behalve in de maand april. In augustus van dit jaar zien we zelfs 30% meer nieuwe ingeschreven lichte bedrijfsvoertuigen dan vorig jaar, terwijl er in de maand juni een stijging was van 23%.

Deze stijging is misschien te wijten aan het feit dat de meeste autofabrikanten onlangs hun aanbod van lichte bedrijfsvoertuigen vernieuwd hebben, met steeds meer efficiënte modellen en nieuwe technologieën, maar dat is niet alles. Veel Belgische en internationale transportbedrijven hebben namelijk beslist om bestelwagens aan te kopen om bepaalde goederen te transporteren, met als enige doel om aan de nieuwe kilometerheffing te ontkomen. Hier zijn ook andere voordelen aan verbonden zoals de kosten voor brandstof, banden, onderhoud of zelfs de kosten voor de technische keuring die lager zijn in vergelijking met die van zware vrachtwagens. Deze aanpak is echter niet zonder risico, zoals de UPTR (Unie van Professionele Transporteurs en Routiers) benadrukt. Deze wijst op het feit dat sommige transporteurs deze voertuigen overbelasten om de kosten en het aantal trajecten te verlagen, maar op die manier de veiligheid van het voertuig in het gedrang brengen alsook die van alle andere weggebruikers.

Een juridisch vacuüm

De directeur van Febetra betreurt van zijn kant natuurlijk het misbruik van de lichte bedrijfsvoertuigen als alternatief voor de zware vrachtwagens, maar hij meent dat dit te wijten is aan het gebrek van een juridisch kader op Europees niveau. “Men moet vaststellen dat het transport met lichte bedrijfsvoertuigen op dit ogenblik juridisch gezien nauwelijks omkaderd is op Europees niveau. De Europese instanties hebben altijd geacht dat de lichte bedrijfsvoertuigen enkel gebruikt werden voor binnenlands transport en dat overeenkomstig het subsidiariteitsbeginsel, de lidstaten in een ideale positie waren om wetten te maken. Dit verklaart waarom er nog steeds geen Europese toegang is tot het beroep, noch tot de markt voor het licht vervoer of waarom de rij- en rusttijden niet van toepassing zijn op deze categorie van voertuigen. De redenering van de Europese commissie tot op heden is inmiddels achterhaald door de feiten. Als men let op de nummerplaten die de bestelwagens op onze wegen en op onze parkings dragen, moet men vaststellen dat de lichte bedrijfsvoertuigen tegenwoordig ook bestemd worden voor internationaal transport”.

Maar het is zeker mogelijk dat deze situatie binnenkort tot het verleden zal behoren. Febetra, alsook andere verenigingen in de sector, heeft daadwerkelijk aan de Europese commissie gevraagd om rekening te houden met deze evolutie. “De herziening van het wegvervoerpakket die momenteel wordt doorgevoerd op Europees niveau is een niet te missen kans om wat orde op zaken te stellen en met name te vermijden dat het licht vervoer zich nog langer in deze grijze zone blijft bevinden waar bijna alles toegelaten is” voegt Philippe Degraef er nog aan toe.

De recente verklaringen betreffende een ruimere kilometerheffing die alle voertuigen op ons wegennet zou omvatten, zou eveneens een einde stellen aan deze situatie. Febetra is het hiermee in ieder geval helemaal eens. “Wij blijven ervan overtuigd dat de kilometerheffing zou moeten toegepast worden op alle weggebruikers om een positieve werking te hebben op de mobiliteit, en dus met inbegrip van de bestelwagens en de personenwagens. Op een dag zal het ongetwijfeld zover komen, maar momenteel weten we alleen dat het ten vroegste bij het volgende mandaat zal zijn”.

Een markt volop in ontwikkeling

Gezien het oneven jaartal krijgen de bedrijfsvoertuigen op de 95^e editie van het Autosalon van Brussel een centrale plaats. Een markt die volop in ontwikkeling is en waar de constructeurs steeds meer op inzetten. Ze creëren zelfs specifieke centra.

In 2016 is het aanbod van bedrijfsvoertuigen aanzienlijk vernieuwd. We hebben nieuwe modellen zien verschijnen bij Citroën, Peugeot, Toyota, Fiat, Volkswagen en Nissan, terwijl de meeste andere merken hun aanbod vorig jaar vernieuwd hebben.

Het Autosalon van Brussel zal dus boordevol nieuwigheden zitten in deze sector die voortdurend groeit. Het gaat tenslotte goed met de markt van bedrijfsvoertuigen van minder dan 3,5 T (zie ons artikel op pagina 8).

De constructeurs spelen hier natuurlijk op in, zoals ons dossier over de nieuwigheden inzake de strategie voor 2017 van de marktspelers aantoont op de volgende bladzijden. Ze hebben allemaal het belang ingezien van zich op een andere manier te richten tot de professionele klanten. Dit gebeurt voortaan via de specifieke centra die men creëert voor de lichte bedrijfsvoertuigen met verkopers die speciaal opgeleid werden bij de concessiehouders. Sommige merken beschikken reeds over dergelijke centra, terwijl anderen zeggen dat zij de komende maanden met dit concept van start zullen gaan. Het doel? Een gepersonaliseerde dienstverlening op maat bieden aan de professionele klanten, van de offerte tot de inlevering van het voertuig, met onderhoud- en reparatiediensten tijdens de volledige levensduur ervan.

Pick-up en alternatieve motorisaties

De andere trends hebben betrekking tot de evolutie van de typen voertuigen. Eerst en vooral zien we technologieën en rijhulpsystemen verschijnen op bedrijfsvoertuigen, die tot op heden enkel toegepast werden op personenwagens. Bovendien is er stilaan een opkomst van voornamelijk elektrische, alternatieve motorisaties op sommige modellen.

Gezien de stijgende vraag naar SUV’s en de stijging van de inverkeerstellingen van lichte bedrijfsvoertuigen, ziet men ook een andere voertuigcategorie die zich sterk ontwikkelt, namelijk de pick-up. Deze kruising tussen personenwagen en bedrijfsvoertuig was tot op heden het domein van enkele voornamelijk Aziatische constructeurs zoals Toyota, Isuzu, Nissan en Mitsubishi, maar ontwikkelt zich vandaag bij de Europese merken. Volkswagen deed de openingsdans met zijn Amarok enkele jaren geleden. In 2016 is Fiat gevolgd met zijn Fullback, terwijl Mercedes en Renault hun nakomelingen aangekondigd hebben voor 2017. Er wordt zelfs gezegd dat BMW en Tesla dit voorbeeld zouden volgen.

Dit toont allemaal aan dat de markt van het bedrijfsvoertuig weet te vernieuwen en meegaat met zijn tijd. Er is zeker ook geen gebrek aan vindingrijkheid om het hoofd te bieden aan de uitdagingen van de komende jaren.