Belangrijkste vaststellingen
Swapfiets doet 6 belangrijke vaststellingen rond fietsparkeren in Brussel en doet op basis daarvan drie concrete voorstellen om het fietsparkeren in Brussel te verbeteren.
Vaststelling 1: Onveiligheid is belangrijkste reden waarom Brusselaars niet meer fietsen
Gepeild naar de belangrijkste reden waarom Brusselaars niet vaker fietsen, geeft 40% ‘onveiligheid’ als een van de belangrijkste redenen aan. Op een tweede plaats, met 32% van de respondenten met dit antwoord in de top 3, staan de minder goede weersomstandigheden in ons land.
Vaststelling 2: Enorme ergernis over te weinig fietsparkeerplaatsen
Het is duidelijk dat de fietsende Brusselaar zich enorm ergert aan het tekort aan fietsparkeerplaatsen. Een overweldigende 70% van de respondenten antwoordt positief op de vraag of zij of hij al van het fietsen werd weerhouden bij gebrek aan veilige parkeermogelijkheden op de bestemming.
Wel 82% voelt zich ongemakkelijk wanneer de fiets alsnog moet worden achtergelaten op een plek die niet als veilig wordt gepercipieerd. 75% zegt dan weer gefrusteerd te zijn over het gebrek aan fietsparking.
Opvallend is ook dat de meeste respondenten de taak tot het creeëren van meer fietsparkeergelegenheid bij de overheid leggen (81%).
Vaststelling 3: Vooral bij horeca en shopping is te weinig plek
Het onderzoek van Swapfiets peilde ook naar waar de fietser te weinig parkeermogelijkheden ervaart.
De werkplek scoort het beste qua parkeermogelijkheden. Slechts 22% vindt dat daar te weinig opties zijn.
Ook de plaatsen om je fiets veilig weg te zetten bij scholen of openbaar vervoer scoren al bij al vrij goed (respectievelijk 26,8% en 27,3% ervaart daar een tekort). De cijfers gaan meer in het rood wanneer gepeild wordt naar parkeermogelijkheden bij de privé-woning. Hier vindt 35,1% dat er te weinig parkeerplaats beschikbaar is. Of de respondenten in een huis of in een appartement wonen, maakt niet veel verschil voor wat betreft de beschikbaarheid van fietsparkeermogelijkheden.
Problematischer wordt het als we peilen naar gebrek aan fietsparkeer mogelijkheden bij horeca (46,4%) of bij winkels (37,8%).
Vaststelling 4: Veiligheid, prijs, locatie en beschikbaarheid zijn voornaamste vereisten
Welke aspecten van fietsparkeren zijn belangrijk voor de Brusselaars? Veiligheid staat absoluut voorop. 57,5% geeft dit in haar of zijn top-3 mee. Belangrijk is dan bijvoorbeeld cameratoezicht, het feit dat de opslagplaats afgesloten kan worden of nog de aanwezigheid van personeel. Dit reflecteert ook in de stelling dat 68% van de respondenten kiest voor veiligheid bij het kiezen van een parkeerplaats, eerder dan een parkeerplaats dicht bij de bestemming.
Op een 2de plaats qua vereisten staat de kostprijs van fietsparkeren. 45% vindt ‘redelijke prijzen’ een belangrijke kwaliteit voor fietsparkeerplaatsen. Verder in de bevraging blijkt overigens dat 55,8% van de Brusselaars wil betalen voor afgesloten fietsparkeerplaatsen. 51,5% zou zelfs kiezen voor een maandelijkse abbonnementsformule.
Wat lager in de ranking staat het belang van fietsparkeerplaatsen dichtbij de bestemming (44,1%). Eerder bleek al dat veiligheid hoger scoort dan nabijheid, maar dat betekent natuurlijk niet dat de Brusselaar niet graag fietsparking dichtbij de bestemming heeft.
Ruime beschikbaarheid sluit het rijtje van de toppers af, met 42,6%. Overdekte parkeerplaatsen, netheid en extra dienstverlening worden minder belangrijk gevonden.
Vaststelling 5: Onbekend is onbemind
Het valt op dat de Brusselaar de fiets vooral laat staan als hij of zij denkt dat er geen parkeerplaats zal zijn. Het zou kunnen een deel van de uitdaging rond fietsparkeren zit in het wegwerken van de perceptie dat er te weinig parkeerplaatsen op de bestemming zijn, eerder dan dat er werkelijk te weinig plaatsen zijn. Het valt op dat vooral op domeinen die intens door de overheid worden aangestuurd (openbaar vervoer, scholen…), er eigenlijk voldoende plaatsen lijken te zijn.
Toch zegt nog 1 derde van de fietsers niet vertrouwd te zijn met het concept van de fietsenboxen in de stad. Ook gaat 42% niet akkoord met de stelling dat ze weet hebben van fietsparkeermogelijkheden bij het openbaar vervoer. Dit zijn toch speerpunten waar de Brusselse overheid (Good Move, parkeeragentschap…) op wil inzetten.
Vaststelling 6: Moeilijke relatie met de autoparkeerplaatsen
Heet hangijzer rond fietsparkeren is natuurlijk het opofferen van parkeerplaatsen voor auto’s voor parkeerplaatsen voor fietsers. Het sentiment hierrond is niet eenduidig.
Slechts 24,8% (van de fietsers weliswaar) stelt dat er geen extra fietsparkeerplaatsen moeten komen als dit ten koste van autoparkeerplaatsen gaat. 55,6% vindt dan weer wel dat dit moet kunnen.
Op de keuze tussen ‘minder plaats voor auto’s’ versus ‘auto’s moeten deel uit blijven maken van de stedelijke mobiliteit, zelfs als dit betekent dat er minder ruimte is voor alternatieven’ blijken de respondenten erg verdeeld (42,2% versus 45,6%).
Aanbevelingen?
Swapfiets maakt de resultaten van deze bevraging over aan de bevoegde instanties, ter inspiratie voor verder fietsparkeerbeleid en schreef hierover een blogpost.
Thomas Schiltz ziet op basis van deze bevraging wel een aantal tendenzen en mogelijkheden. Hij pleit voor het stimuleren van privé-initiatief in een moeilijke budgettaire context en schreef een blogpost met zijn visie.
“Wij willen steden leefbaar maken. We zijn er zeker van dat de Brusselse overheid dat ook wil, maar dan gaan ze toch keuzes moeten maken, zeker als het gaat over investeren in fietsinfrastructuur. Ik ben ervan overtuigd dat dat vooral gaat lukken als overheid privé-initiatief stimuleert, zoals bijvoorbeeld fietsparkeermogelijkheden bij de horeca, eerder dan het gewicht van de investeringen bij de overheid te houden”, stelt Schiltz.
Stimuleer de privé-sector: er is vooral een tekort aan veilige fietsenstallingen bij winkels en horeca
Het valt op: de Brusselaar heeft niet echt een probleem met te weinig parkeerplaatsen bij scholen of het openbaar vervoer. De grootste tekorten tonen zich bij private instellingen zoals winkels, cafés en restaurants. Dat toont dus aan dat de Brusselse overheid zelf al wezenlijke inspanningen heeft geleverd, maar dat het vooral privéspelers zijn die moeten gaan bougeren. Er kan dus aan hefbomen worden gewerkt om hen aan te zetten.
Het valt op dat in plannen van Cyclo.Brussels en parking.brussels eigenlijk bijna niet wordt verwezen naar het stimuleren van privé investeerders.
Meer inzetten op zichtbaar maken van de parkeermogelijkheden
Ja, het is ook een perceptieprobleem. Het valt op dat het niet weten an sich of er voldoende parkeerplaats is, een belangrijke driver is om de fiets niet te gebruiken. Meer dan 40% is niet vertrouwd met de parkeerplaatsen bij het openbaar vervoer. Een derde van de fietsers kent de Cyclo boxen niet. Een grotere zichtbaarheid en stimulansen om uit te pakken met fietsparkeerplaatsen, zou dus zeker bijdragen tot meer vertrouwen en meer fietsen.
Werk aan een businessmodel voor betalend parkeren
We hebben voor het eerst gepolst naar de mate waarin Brusselaars willen betalen voor veilige fietsparkeerplaatsen. Vooral de jongeren fietsers lijken daartoe bereid. Bijna driekwart zegt ook dat ze best wat verder willen rijden als ze daarmee zeker zijn dat hun fiets veilig staat. Daar kan je al eens iets mee. Mogen we suggereren dat hier misschien een businessmodel in zit?