Zelfrijdende auto’s: wat zijn de niveaus van autonoom rijden?

Niveau 0: geen automatische rijfuncties

Van niveau 0 tot niveau 2 van autonoom rijden blijft de bestuurder de enige baas aan boord. Hij is onder alle omstandigheden verantwoordelijk voor het rijden.

Hoewel er geen sprake is van automatisch rijden op niveau 0, kunnen er volgens de SAE wel enkele rijhulpsystemen ingebouwd zijn. Die beperken zich dan echter tot acute bijstand of eenvoudige waarschuwingen.

Daarbij denken we bijvoorbeeld aan de automatische noodremfunctie (AEB), een dodehoekcontrole (BLIS) of een waarschuwing bij het onbedoeld veranderen van rijstrook (Lane Departure Warning). Ontdek alle rijhulpsystemen door hier te klikken of via de onderstaande link.

Lees ook: Alles wat je moet weten over rijhulpsystemen in 2024

Autonoom rijden van niveau 1: geassisteerd rijden

Dit is het eerste niveau van autonoom rijden. In dit geval is de auto in staat om gedurende een constante periode de controle over het gaspedaal, de remmen of de stuurinrichting over te nemen.

Daarbij denken we bijvoorbeeld aan een adaptieve snelheidsregelaar (ACC) OF een actieve spoorassistent (Lane Keeping Assist) maar niet de twee tegelijkertijd.

Autonoom rijden van niveau 2: gedeeltelijke automatisatie

Als de auto in staat is om tegelijkertijd de controle over het stuur, het gaspedaal en de remmen over te nemen, spreken we namelijk van autonoom rijden op niveau 2. Maar vergeet niet dat in dit geval de bestuurder altijd zijn handen aan het stuur moet houden en bij problemen als enige verantwoordelijk blijft aan boord.

Autonoom rijden van niveau 3: voorwaardelijke automatisatie

Autonoom rijden op niveau 3 is bij een ongeval misschien wel het meest problematisch in juridische en verzekeringstechnische zin. Het is namelijk het eerste niveau waarbij de bestuurder langere tijd inactief kan zijn, terwijl hij wel nog steeds verplicht is om op elk moment de controle over het voertuig terug te nemen als het systeem daarom vraagt. Met andere woorden, het voertuig is in staat om zichzelf te besturen in bepaalde omstandigheden, zoals in files of op de snelweg. Met niveau 3 autonoom rijden kan de bestuurder zijn handen van het stuur nemen.

Bij het schrijven van dit artikel zijn verschillende auto’s op onze markt uitgerust met rijhulpsystemen van niveau 3. Maar deze systemen zijn niet overal in Europa wettelijk toegelaten. België behoort niet tot de landen die autonoom rijden van niveau 3 hebben toegelaten, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Duitsland (in bepaalde omstandigheden).

Autonoom rijden van niveau 4: geautomatiseerd rijden

Met autonoom rijden van niveau 4 is het voertuig in staat om in de meeste omstandigheden volledig zelfstandig te rijden. De bestuurder kan dus wegdommelen als hij dat wil. Hij hoeft niet meer op het verkeer te letten.

Aan de andere kant moet een autonome auto van niveau 4 nog altijd zijn uitgerust met een stuur – dat eventueel intrekbaar mag zijn – en pedalen, omdat in zeldzame gevallen de bestuurder de controle moet kunnen overnemen.

Autonoom rijden van niveau 5: volledig autonoom rijden (zonder stuur, noch bestuurder)

Met autonoom rijden van niveau 5 hoeven inzittenden niet langer een rijbewijs te hebben. Het voertuig is in staat om volledig zelfstandig te rijden, ongeacht de omstandigheden. In dit type voertuig worden het stuur en de pedalen overbodig. We spreken dan van een ‘robotaxi’ of ‘robottaxi’, zoals ze al bestaan in sommige delen van de wereld (met name op sommige luchthavens), of van een volledig autonoom voertuig.